Foodelphi.com Science of Food Engineering
GENEL BİLGİLER
Erişkin bir kişide kemiklerin %25‟i, Yağ dokusunun %45‟i, Derinin %68‟i, Kanın %90‟ı ve tüm vücut ağırlığının %63‟ü sudan oluşmaktadır. Su canlı vücudunda çok önemli işlevleri bulunmakta olup bunlar sırası ile;
– Hücre ve dokuların yapılarının korunması
– Fizyolojik fonksiyonların yerine getirilmesi
– Hücre ve dokuların beslenmesi için gerekli unsurların taşınması
– Hücre ve dokuların metabolizma artıklarının vücut dışına atılması
– Vücut ısısının düzenlenmesi’dir.
İstirahat halinde bir kişide günlük su ihtiyacı yaklaşık olarak 27 gr/Kg olup çeşitli durumlarda bu ihtiyaç miktarı artmakta olup örneğin bedeni çalışma esnasında bu miktar günlük 40-50 gr/Kg‟a kadar yükselebilmektedir. Kişide fizyolojik su ihtiyacının yanısıra kullanım suyu ihtiyacıda önemli bir yer tutmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından kullanım suyu ihtiyacı ortalama kişi başına 150 lt/gün olarak kabul edilmekte olup bu miktar batı ülkelerinde günlük 500 lt/gün‟e kadar yükselmekete olup diğer taraftan geri kalmış Asya ve Afrika bölgelerinde bu miktar 50 lt/gün‟e kadar düşmektedir. Suyun kullanım amaçları sırası ile;
– İçme ve yemek pişirme ihtiyaçları
– Kişisel temizlik ihtiyaçları (çamaşır, banyo, temizlik vd)
– Konutların temizliği
– Isınma ve Air-condition ihtiyaçları
– Tarımda sulama ihtiyaçları
– Cadde ve sokakların temizliği
– Eğlence ve sportif amaçlar (Yüzme havuzları,banyo vd)
– Park ve bahçe havuzları, fıskiyeler
– Hidroelektrik santralları
– Ticari ve endüsriyel amaçlar (kağıt, kok kömürü, demir vd üretimi)
– Acil ihtiyaçlar (yangın söndürme)
– Atıkların yerleşim yerlerinden taşınması (kanalizasyon sistemleri) şeklindedir.
Dünyadaki toplam su rezervi yaklaşık 1.500.000.000 km3 olup bu suyun ancak %0 2‟si içme ve kullanma suyu olarak kullanılacak niteliktedir. Suyun içme ve kullanma suyu olarak kullanılabilmesi için birtakım niteliklere sahip olması gerekmekte olup bu nitelikler sırası ile aşağıda belirtilmektedir.
İÇME ve KULLANMA SULARININ SAĞLIK AÇISINDAN NİTELİKLERİ
* Yeterli miktarda olmalıdır : Fizyolojik ihtiyaç 2.5 lt/gün
Kullanım ihtiyacı 150 lt/gün
* Fiziksel nitelikleri uygun olmalıdır : Renksiz, kokusuz, tortusuz ve berrak olmalı, Radyoaktif maddeler içermemelidir.
* Kimyasal nitelikleri uygun olmalıdır : Sağlık için gerekli maddeleri ihtiva etmeli, Zararlı ve zehirli maddeler bulunmamalıdır.
* Bakteriyolojik nitelikleri : Hastalık etkeni mikroorganizmaları ihtiva etmemelidir
Su kaynakları tabiatta çeşitli şekillerde bulunmaktadır. Su tabiatta belli bir dönüşüm içinde bulunmaktadır. Su yağışlarla (Yağmur, kar) yeryüzünü ulaşmakta ve yeryüzünde çeşitli kaynaklarda toplanmaktadır. Bu kaynaklardan suyun belli bir miktarı tekrar buharlaşarak havaya karışmakta ve yağışlarla yeryüzüne tekrar geri dönmektedir. Bu dönüşüme “tabiatta su dolaşımı” adı verilmekte olup aşağıdaki şekilde bu dönüşüm belirgin olarak görülmektedir.
…