Titanyum Dioksit: Gıda Sektöründe Kullanımı ve Sağlık Etkileri
Titanyum dioksit (TiO2) kimyasal formülü TiO2 olan beyaz renkli bir mineraldir. Kimyasal ve fiziksel özellikleri nedeniyle birçok endüstride kullanılmaktadır. Gıda endüstrisi de dahil olmak üzere birçok sektörde, beyaz renk veren pigment olarak kullanılır. Bu makalede, E171 olarak da bilinen titanyum dioksitin ne olduğu, gıda sektöründe kullanımı, sağlık etkileri ve dünya genelinde yasaklanma durumu incelenecektir.
Titanyum Dioksit Nedir?
Titanyum dioksit, doğada bulunan bir mineraldir. Kimyasal formülü TiO2’dir. Beyaz renkli, ince bir toz halindedir ve yüksek bir opaklık özelliği vardır. Titanyum dioksit, birçok endüstride yaygın olarak kullanılan bir pigmenttir. Boyalar, plastikler, kozmetikler, ilaçlar ve gıda ürünleri gibi birçok üründe kullanılır.
Gıda Sektöründe Titanyum Dioksit Kullanımı
Gıda sektöründe, titanyum dioksit genellikle gıda ürünlerine beyaz renk vermek için kullanılır. Özellikle sakızlar, şekerlemeler, dondurmalar, kekler, kurabiyeler, sosisler, hazır çorbalar ve diğer bazı hazır gıda ürünlerinde kullanılır. Ayrıca, titanyum dioksit, güneş koruyucu olarak da kullanılır ve bazı gıda ambalajlarında bulunabilir.
Sağlık Etkileri
Titanyum dioksitin sağlık etkileri, son yıllarda birçok araştırmada incelenmiştir. Bazı çalışmalar, titanyum dioksidin solunması veya yutulması durumunda sağlık sorunlarına neden olabileceğini göstermektedir. Özellikle, solunması durumunda akciğerlerde inflamasyona ve fibroza neden olabileceği düşünülmektedir. Yutulması durumunda ise bağırsaklarda birikerek inflamasyona neden olabileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte, gıda sektöründe kullanılan titanyum dioksit miktarları genellikle çok düşüktür ve zararlı etki yaratmayacak kadar azdır.
Titanyum Dioksit Kanser Yapar Mı?
Titanyum dioksitin kanserojenik etkileri hala tartışmalıdır. Bazı araştırmalar, titanyum dioksidin kanser riskini artırabileceğini göstermiştir. Ancak, bu çalışmalar genellikle yüksek dozda titanyum dioksit maruz kalan işçilerde yapılmıştır. Gıda sektöründe kullanılan titanyum dioksit miktarları ise genellikle çok düşüktür ve zararlı etki yaratmayacak kadar azdır. Ancak, yine de bazı araştırmacılar, titanyum dioksidin uzun süreli ve yüksek dozda kullanımının kanser riskini artırabileceği konusunda uyarıyorlar. Bu nedenle, titanyum dioksidin sağlık etkileri konusunda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
E171 Hangi Ülkelerde Yasak, Hangilerinde Değil?
Dünya genelinde, titanyum dioksitin kullanımı konusunda farklı düzenlemeler vardır. Avrupa Birliği’nde, E171 olarak bilinen titanyum dioksit, gıda sektöründe kullanılabilir. Ancak, 2021 yılında yapılan bir inceleme sonucunda, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), titanyum dioksidin güvenli olduğunu kabul etse de, bu maddenin kullanımının azaltılması tavsiyesinde bulunmuştur. Fransa’da ise, 2020 yılında titanyum dioksitin gıda sektöründe kullanımı yasaklanmıştır.
Diğer ülkelerde ise, titanyum dioksitin kullanımı konusunda farklı düzenlemeler vardır. Örneğin, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), titanyum dioksitin gıda ürünlerinde kullanılmasını onaylamıştır. Ancak, FDA, titanyum dioksidin güvenli olduğunu kabul etse de, bu maddenin kullanımını sınırlandırmak için çalışmalar yapmaktadır.
Kaynakça:
Kumar, P. ve Singh, A.K. (2021). Titanium Dioxide (TiO2) in Food: Exposure and Health Effects. Frontiers in Nutrition, 8, 657293.
Weir, A., Westerhoff, P., Fabricius, L., Hristovski, K. ve von Goetz, N. (2020). Titanium Dioxide Nanoparticles in Food and Personal Care Products. Environmental Science & Technology, 54(11), 6456-6469.
