Sterilizasyon Dezenfeksiyon Antisepsi ve El Yıkama

Tarihçe

 Kükürt ile tütsüleme

 Yakma ve kaynatma

 Aristo Büyük İskender’e ordularına kaynatılmış su içirmesini önermiş

 Bakırdan yapılmış kapı kolları

 Lister 1850’ler fenol kullanımı

Antisepsi

 Vücut yüzeyinde ve yaralardaki hastalandırıcı mikroorganizmaların yok edilmesi işlemine denir.

 Bir bakıma vücuda uygulanan dezenfeksiyon işlemidir.

 Zaman zaman yanlış alışkanlık sonucu el dezenfeksiyonu, yara dezenfeksiyonu gibi deyimler kullanılabilir.

 Bunun yerine el antisepsisi, yara antisepsisi, vücut antisepsisi denilmesi daha uygun bir kullanımdır.

Asepsi

 Hastalandırıcı mikroplardan arındırılmış bir ortam anlamına gelir.

 Yani çalışılan ortamdaki tüm hastalık oluşturucu mikroorganizmaların yok edilmesi işlemidir.

Sterilizasyon

 Bir madde ya da cisimin, birlikte bulunduğu her türlü mikroorganizma topluluklarından arındırılması işlemidir.

 Tam bir sterilizasyon sağlaması için ortamda yaşayan hiç bir canlı mikroorganizma olmaması gerekir.

 Sterilizasyon işlemi ile ortamdaki sporlu sporsuz tüm bakteriler, mantarlar, virüsler ve parazitler tamamen canlılıklarını kaybederler.

 Mikroorganizmaların 1.000.000 kez azaltılmasıdır.

PASTÖRİZASYON

 Özellikle süt ve süt ürünlerine uygulana dezenfeksiyon yöntemidir.

 Belirli ısı derecelerine kadar ısıtılan sıvının (65 C) birden soğutulması esasına dayanır. Böylece patojen mikroorganizmaların ölmesi sağlanır.

 Bu yöntemle bakteri sporları ve sütteki nonpatojen bazı mikroorganizmalar(Str. laktis gibi)ortadan kaldırılamazlar

Sterilizasyon yöntemleri
A- Isı ile sterilizasyon

I. Nemli ısı ile sterilizasyon
a. Buharla sterilizasyon
b. Sıcak su ile sterilizasyon
II. Kuru sıcak hava ile sterilizasyon
III. Yakma ve alevle sterilizasyon

B. Süzme ile sterilizasyon
C. Kimyasal maddelerle sterilizasyon
Ç. Işınlandırma ile sterilizasyon

El Hijyeni ve Önemi

Dr. Dilara İnan
Akdeniz ÜTF
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji AD, Antalya

Amaç ve içerik

 El hijyeni nedir?
 El hijyeni endikasyonları nelerdir?
 Uygun el yıkama tekniği
 El hijyenine uyum nasıl?
 El hijyenine uyum nasıl arttırılır?

Hastane İnfeksiyonları Önlenebilir mi?

 Hastane infeksiyonlarını önlemeye yönelik çeşitli girişimlerin tanımlandığı 30 makalenin sistematik değerlendirmesi:
 Hastane infeksiyonlarının en az %20’si önlenebilir
 En belirgin azalma katetere bağlı bakteremi için bildirilmiş

J Hosp Infect 2003;54;258-66

 Gelişmekte olan ülkelerde hastane infeksiyonlarının >%40’ı önlenebilir

WHO Guidelines on Hand Hygiene in Healthcare, 2005

…

Kaynak: http://www.hastaneenfeksiyonlari.saglik.gov.tr/dosya/elhijyeni.pdf

AMAÇ: El yıkama, kişisel hijyenin en önemli kısmını oluşturmaktadır. Kişisel hijyen de ürün güvenliği için olmazsa olmaz bir gerekliliktir. Elle; ürün, üretim aparatları ve diğer insanlara riskli mikrobiyal bulaşılar olabilmektedir. Bu açılardan önemi tartışılmaz olan el yıkama konusunun iyi anlaşılarak etkin bir şekilde ve aksatılmadan tüm personel tarafından gerçekleştirilmesi için bu talimat hazırlanmıştır. Bu talimat, Hijyen ve Sanitasyon Prosedürü doğrultusunda eksiksiz ve sürekli hijyen sağlanması için gereklidir.

KAPSAM: Bu talimat işletmede bulunan tüm çalışan ve misafirleri kapsamaktadır.

SORUMLULAR:

 Yönetim Temsilcisi&Gıda Güvenliği Ekip Lideri

 İlgili Personel

TALİMAT DETAYI:

…

Amaç

Tutum ve davranışlarıyla gıda güvenliği ve mutfak hijyenini veya kendisinin ve etrafındaki bireylerin hijyenik açıdan güvenliğini etkileyen bireylere; kişisel hijyen ve etkin el yıkama bilgi ve becerilerinin ve bu konuda olumlu tutumun kazandırılmasıdır.

Öğrenim Hedefleri

• Cildin Yapısı, Mikroskobik ölçek, mikrobik çoğalma,

• El hijyeni ve etkin el yıkama,

• Gıdayla bulaşan hastalıklar ve bulaşma yolları,

• Mutfak ve çapraz bulaşma,

• Kişisel hijyen, tuvalet hijyeni bilgilerinin pekiştirilmesi ve güncelleştirilmesi;

• Etkin el yıkama becerilerinin kazandırılması,

• Kişisel hijyen ve el hijyeni konularında olumlu tutum geliştirilmesi.

Mikropların Neye Gereksinimi Var ?

Beslenme (bol proteinli gıdalar- et, süt, tavuk, balık)

Su / Nem

İdeal sıcaklık (4 – 65 oC arası: Tehlikeli Üreme Aralığı)

Barınma

Bu olanaklar varsa = ÇOĞALMA

…