BESİN ALERJİSİNDE BESLENME

BUKET DALGIÇ

GAZİ ÜNİVERSİTESİ-ANKARA

BESİN ALLERJİSİ

Besinsel antijenlere verilen anormal immün yanıt nedeni ile oluşur

IgE aracılı

IgE bağımsız

Mixt

SIKLIK

Genel toplum %3.5-4

Küçük çocuklarda daha sık

< 5 yaş %6

ALERJİYE NEDEN OLAN BESİNLER

( olguların %90 ında)

İnek sütü

Yumurta

Fıstık..

Soya

Deniz ürünleri

Tahıl

Tek veya çoklu besin alerjisi olabilir

BULGU VE YAKINMALAR

GASTROİNTESTİNAL

( %50-60)

(genellikle non-IgE)

Kusma, regurjitasyon

Disfaji

Karın ağrısı

Kolik

İshal

Kabızlık

Rektal kanama

DERİ (%50-60)

Döküntü

Atopik egzema

Ürtiker

Dudakta şişme

Angio ödem

Kaşıntı

SOLUNUM SİSTEMİ

(%20-30)

Rinit

Konjuktivit

Ses kısıklığı

Wheezing, astım

GENEL

Besin reddi

Büyüme geriliği

Demir eksikliği

Huzursuzluk

uyku düzensizliği

Anaflaksi ( %5-9)

TANI

ALTIN STANDART

Uyumlu klinik bulgular

‘ELİMİNASYON’-düzelme

Yükleme- ‘CHALLENGE’-semptom

TEDAVİ

SORUMLU BESİN (LER) İN DİYETTEN ÇIKARILMASI

Bu besinlerin hemen hepsi gelişmekte olan çocuğun temel besin öğeleridir

Çocuklarda besin alerjisinin sık görüldüğü dönem büyüme ve gelişme açısından kritiktir

NUTRİSYONEL EKSİKLİKLERE DİKKAT!

DİYETİN DÜZENLENMESİ

0-6 AY

BEBEK SADECE ANNE SÜTÜ İLE BESLENİYORSA

Anne’nin diyetinden sorumlu besinler çıkarılır

Anne’ye kalsiyum desteği önerilmelidir

OLGU

3 ay erkek

Sadece anne sütü ile besleniyor

Son 1 aydır dışkısında mukus, çizgi veya noktasal kan+

Biraz huzursuzluk dışında başka yakınması yok

Ağırlık kazanımı iyi

Fizik bakı normal, anal fissür yok

Dışkıda amip kisti saptanarak tedavi edilmiş

Dışkı özelliklerinde düzelme olmamış

…

Tıbbi ve Yenilebilir Mantarlar & Et Ürünlerinde Kullanımı

Gülen YILDIZ TURP1*, Meltem BOYLU2

1Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, İzmir, Türkiye
2Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
*e-posta: gulen.yildiz.turp@ege.edu.tr; Tel: +902323113038; Fax: +902323114831

Özet:

Son yıllarda sağlıklı beslenmeye yönelik olarak toplumun bilinçlenmesi ve tüketicilerin doğal gıdalara gösterdikleri ilginin artmasıyla bu konuda yapılan araştırmalar da hız  kazanmıştır. Yüksek besin değerine sahip olan mantarlar uzun yıllardır gıda olarak tüketilmekte ve içerdikleri biyoaktif bileşenler nedeniyle ilaç, kozmetik ürün, diyet takviyesi ve fonksiyonel gıda üretimi alanında kullanılabilme potansiyeli taşımaktadırlar. Mantarlara karşı ilginin giderek artması Dünya’da ve ülkemizde mantar üretim ve tüketiminde önemli gelişim ve değişimlere neden olmuştur. Mantarlar, yüksek oranda protein, karbonhidrat, lif, vitamin, mineral ve biyoaktif bileşenler içermektedirler. Bunun yanında sodyum, yağ, kolesterol ve kalori değerleri düşüktür. Bu özellikler mantarları sağlıklı ve dengeli bir diyetin parçası olabilecek gözde gıdalar haline getirmektedir. Bu çalışmada mantarların üretim ve tüketimi, besleyici değerleri, sağlık üzerine etkileri ve et ürünlerinde kullanımlarına yönelik bilgiler derlenerek sunulmuştur.

Anahtar kelimeler: Beslenme, Et ürünleri, Mantar, Sağlık

Medicinal and Edible Mushrooms & Usage in Meat Products

Abstract:

In recent years, awareness of the community towards healthy nutrition and the interest that consumers have shown in natural foods have accelerated the research conducted in this field. Mushrooms with high nutritional value have been consumed for many years as food and they have the potential to be used in medicine, cosmetics, dietary supplement and functional food production due to the bioactive components they contain. The growing interest in mushrooms has led to significant developments and changes in mushroom production and consumption in the World and in our country. Mushrooms include high protein, carbohydrates, fiber, vitamins, minerals and bioactive components. In addition, sodium, fat, cholesterol and calories are low. These properties make mushrooms the favorite food that can be a part of a healthy and balanced diet. In this study, information on production and consumption of mushrooms, nutritive values, health effects and usage in meat products is compiled and presented.

Keywords: Nutrition, Meat Products, Mushroom, Health

…

Kaynak: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/462007

SU ÜRÜNLERİ ve BALIĞIN BESLENMEMİZDEKİ YERİ ve ÖNEMİ

Özet

İnsan vücudunun sağlıklı şekilde gelişmesi, çalışması ve hastalıklardan korunması için beslenmenin önemi son yıllarda giderek daha da üzerinde durulan bir konu haline gelmiştir. Protein, yağ, vitamin mineral gibi besin maddeleri yönünden en değerli besin maddeleri arasında bulunan su ürünleri, yüzyıllardır sadece beslenmeyle insanlara sağlıklı bir yaşam sunmakla kalmamış, aynı zamanda doğrudan kendileri veya bunlardan elde edilen bazı ürünler, insanlarda görülen bazı hastalıkların tedavisinde de kullanılmıştır. Pek çok su ürünü, insan beslenmesi için mükemmel bir protein, yağ, vitamin ve mineral kaynağıdır. Protein kaynakları içerisinde sindirilme derecesi yüksek olan su ürünleri diğer yüksek proteinli besinlerle karşılaştırıldığında yağ oranı bakımından oldukça düşüktür. Ayrıca, su ürünleri sağlığa yararı kanıtlanan n-3 serisi çok doymamış uzun zincirli yağ asitlerinin tek kaynağıdır. Balık eti dünya gıda üretiminde %1’lik bir katkı sağlarken, toplam protein üretiminin %5’ini, toplam hayvansal protein kaynağının da %14’ünü oluşturmaktadır. Dünyanın karşı karşıya kaldığı açlık problemi ve insan sağlığı üzerine yaptığı olumlu katkılar nedneiyle su ürünleri ve balık insan beslenmesinde daha fazla kullanılacaktır Ayrıca balık etinin besin değeri bakımından çiftlik hayvanlarıyla karşılaştırıldığında, balık eti protein, mineral yönünden yüksek, yağ miktarı bakımından düşük olduğundan çiftlik hayvanları etinden daha avantajlı durumdadır
Dünyanın pek çok ülkesinde insanlarda hastalık sonucu ölüm nedenlerinin başında, kalp damar hastalıkları, yüksek tansiyon, şeker ve kolesterol gelmektedir. Bu hastalıkların temelinde kalıtsal faktörlerin dışında, beslenme rejimi de çok önemli yer tutmaktadır. Balık etinin bu hastalıklardaki tedavi edici rolü uzun bir süreden beri incelenmekte olup bu konuda olumlu sonuçlar alınmıştır. Bütün deniz ürünlerinde bulunan ve diğer besinlerde bulunmayan iki önemli yağ asidi, eicosapentaenoic asit (EPA) ve docosahexaenoic asit (DHA), linolenik serisi omega-3 yağ asitleridir. Omega-3 yağ asitleri, insan sağlığını etkileyen kalp hastalığı, kanser, şeker hastalığı, yüksek tansiyon gibi hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde yararlı etkilerinden dolayı önerilmektedir. Su ürünleri ve balık tüketiminin insan sağlığı üzerindeki etkilerinin ortaya çıkarılması için yapılan çalışmalardan da anlaşılacağı gibi, hem içerdiği besin maddeleri, hem de çağımızın belli başlı hastalıklarında tedavi edici rolüyle yararlanılması gereken mükemmel bir besin kaynağıdır.

Anahtar kelimeler: su ürünleri, balık, beslenme, omega-3

…

Kaynak: http://www.helalvesaglikli.org/docs/kongre2015/poster/ibrahim_diler.pdf

BESLENME İLKELERİ ve TOPLUM BESLENMESİ

Beslenme, büyüme, yaşamın sürdürülmesi ve sağlığın korunması için besinlerin kullanılmasıdır.

Besinlerin kullanılması ile;

Vücut ısı düzenlenmesi

Vücut süreçlerinin düzenlenmesi

Büyüme, onarım, yenilenme

Hastalıklara karşı direnç

Kemikler, vücut sıvıları ve hücreler için gerekli mineraller

Uygun sıvı dengesinin korunması sağlanır.

Besin Öğeleri

Büyüme, gelişme ve sağlıklı olarak yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli besin öğeleri altı grupta toplanabilir.

1. Proteinler

2. Yağlar

3. Karbonhidratlar

4. Madenler (mineraller)

5. Vitaminler

6. Su

Her grupta ayrı özellikte ve vücut çalışımında ayrı görevi olan değişik türde besin öğeleri bulunmaktadır. İyi bir diyet içeriği tüm bu besin gruplarını içermeli ayrıca lifli selülozlu besinlerden de zengin olmalıdır. Lifli – selülozlu
besinler, yeşil yapraklı sebzeler , meyveler ve iri taneli tahıl gruplarında bulunur. Bağırsak hareketlerini uyararak kabızlığın önlenmesinde ve düzenli bağırsak alışkanlığında , önemli bir yere sahiptirler.

PROTEİNLER

Bütün hayvansal ve bitkisel yiyeceklerde protein bulunur. Ancak miktarları değişiktir. Hayvansal kaynaklı proteinlerin başında yumurta , et, tavuk, balık yer alırken bitkisel kaynaklı proteinlerin arasında kurufasulye, nohut, mercimek gibi kurubaklagiller ve pirinç , arpa, yulaf gibi tahılar yer almaktadır. Hayvansal kaynaklı yiyeceklerden sağlanan proteinin sindirim oranı %90-97, tahıl proteinlerinin 78-85, kurubaklagillerin ise %78-80 dolayında gerçekleşmektedir.

YAĞLAR

Sağlandıkları kaynaklara göre hayvansal ve bitkisel yağlar olmak üzere iki grup oluştururlar. Büyüme, gelişme ve sağlığın sürdürülmesinde bitkisel kaynaklı yağların önemli rol üstlendikleri araştır­malarla kanıtlanmış durumdadır. Bu nedenle tüm yaş gruplarında zeytinyağı, ayçiçek yağı, mısırözü yağı gibi bitkisel kaynaklı yağların tüm margarinlerin ve tereyağın yerine kullanılması önerilmelidir.

KARBONHİDRATLAR

Bütün tahıllarda ve bunlardan yapılan besin maddelerinde (ekmek,bisküvi, kek vb.) kök bitkilerde, sebze ve meyvelerde bulunur. Vücuda enerji sağlayan besin öğelerinden biridir. Böylece proteinlerin enerji için kullanılmasını önleyerek, proteinlere olan gereksinimi azaltırlar.

…

TÜRKİYE’YE ÖZGÜ BESİN VE BESLENME REHBERİ

Sağlıklı Beslenme
Yetersiz ve Dengesiz Beslenmenin Sakıncaları
Besin ve Besin Ögeleri
Besin Ögeleri ve Vücut Çalışmasındaki İşlevleri
Besin Grupları
Süt ve Süt Ürünleri Grubu
Et-Yumurta- Kurubaklagil Grubu
Sebze ve Meyve Grubu
Ekmek ve Tahıl Grubu
Besin Çeşitliliği
Öğünler ve Öğün Örüntülerinin Önemi
Kahvaltının Önemi
Vücut Ağırlığının Denetimi
Fiziksel Aktivite ve Sağlık
Şeker Tüketimi ve Sağlık
Tuz Tüketimi ve Sağlık
Diyet Yağı ve Yağ Asitleri
Anne Sütünün Önemi
Alkol Tüketimi ve Sağlık
Sıvı Tüketimi
Besin Güvenliği
Besin Etiketleme ve Sağlık Beyanları
Besin Destekleri (Takviye Edici Gıdalar)
Ekler
Kaynaklar

…

Kaynak: http://www.bdb.hacettepe.edu.tr/TOBR_kitap.pdf

HASTALIKLARDA BESLENME

Hazırlayan
Serdar OCAK

ÖZET

Beslenme, tüm canlıların yaşamını sürdürebilmesi için gerekli gıdaların uygun zamanlarda vücuda alınmasıdır. Günümüzde yüzbinlerce insan açlık ve yetersiz beslenmenin neden olduğu ölüm ve hastalıklarla savaşırken, birçok insan ise hatalı beslenmeden dolayı vücutta meydana gelen bozukluklar ile savaşmaktadır. Bu nedenle, yetersiz ve dengesiz beslenme, insanların sağlığını bozan etmenlerin başında yer alır.
Beslenme tedavisinde temel amaç; akut veya kronik seyredebilen hastalık süresince hastanın komplikasyonlardan korunması için en uygun beslenme programını hazırlamak ve bu süre içinde yeterli ve dengeli beslenmesini sağlayabilmektir. Bu amaçla, bazı gıdalar diyet içeriğinden tamamen uzaklaştırılabileceği gibi, tüketilecek bazı gıdaların ise miktarında, kıvamında ve pişirme yöntemlerinde değişiklikler yaparak hastanın en iyi şekilde beslenmesi için diyete konulur. Sinir sistemi, sindirim sistemi, solunum sistemi, diyabet, kanser, kalp-damar ve böbrek hastalıklarında nasıl beslenilmesi gerektiğini konu alacağız.

…

GELENEKSEL TÜRK TADI: PEKMEZ

UÇAR, Aslı
TÜRKİYE/ТУРЦИЯ

ÖZET

Türkiye’de eski yıllardan beri yaygın olarak üretilmekte olan pekmez, ülkemize özgü bir değerlendirme şeklidir. İçerdiği yüksek şekerden dolayı iyi bir karbonhidrat ve enerji kaynağı olup ülkemizde üretilen en önemli geleneksel gıdalardan birisidir. Pekmez özellikle günlük kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gereksiniminin büyük bir kısmını karşılamaktadır. Mineral miktarının fazla ve emilim oranlarının yüksek olması nedeniyle hamile ve emziklilerin, iyileşme döneminde olan kişilerin diyetinde yer alması önerilmektedir. Tarih boyunca Türk milleti içinde şeker olan her şeyden pekmez üretmiştir. Ancak geçmişte ve günümüzde en yaygın olan uygulama, üzümden pekmez üretilmesidir. Bunun yanında elma, dut, kayısı, erik, karpuz, incir, keçiboynuzu gibi meyvelerden de pekmez üretilmekte-
dir. Türkiye’de pekmez üretimi geleneksel olarak binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Pekmez pişirme, helva çekme gibi folklorumuzda geniş yer tutan adetler, sohbetler ve efsaneler vardır. Bu çalışmada, geleneksel olarak büyük önem taşıyan, ancak tüketimi giderek azalan pekmezin tarihçesi, üretim yöntemleri, insan sağlığı üzerine etkisi ve kullanım alanları ile ilgili bilgi vermek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Pekmez, sağlık, beslenme, geleneksel Türk gıdası.

ABSTRACT

Traditional Turkish Taste: “Pekmez”

Pekmez, whose production in Turkey has been widespread since old times, is one use of grapes that is peculiar to Turkey. It is one of the most important traditional foods produced in Turkey. It includes a high amount of glucose in it, which makes it a good carbohydrate and a good source of energy. Pekmez meets most of the daily requirement of especially calcium, iron, potassium and magnesium. As the mineral amounts and the absorption rates are high, it is recommended that pekmez is included in the diets of children, the pregnant, nursing mothers, and patients who are in the healing stage. Turks have produced pekmez from everything that contains glucose throughout history. Nevertheless, the most widespread application has been the production of pekmez from grapes, both in the past and today. In addition to grapes, fruits such as apples, mulberries, apricots, plums, watermelons, figs and carobs are also used to obtain pekmez from. The conventional production of pekmez in Turkey dates back to thousands of years ago. There are traditions, conversations and legends, involving the cooking of pekmez and helva making, which are common in the Turkish folk culture. The aim of this study is to provide information about the history, the production methods, and the area of use of pekmez, which is traditionally prominent but whose production is getting less and less, as well as its effects on human health.

Key Words: Pekmez, health, nutrition, traditional Turkish taste.

…

Kaynak: http://ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/U%C3%87AR-Asl%C4%B1-GELENEKSEL-T%C3%9CRK-TADI-PEKMEZ.pdf

2-6 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA  BESLENME

ET

Çocukların sağlıklı büyüyüp gelişmeleri ve Kansızlığın önlenmesi için gereklidir

ETİN YERİNİ TUTAN GIDALAR 

• Tavuk

• Balık

• Yumurta

• Süt

• Kurubaklagiller

• Sakatat

BALIK

• Zekayı geliştirir

• Haftada en az 2 kez yenmeli

• Izgara ya da fırında pişmiş olmalı

• Ülkemiz için en çok tavsiye edilecek balık sardalyadır.

YUMURTA

• Kansızlığı önler

• Her gün 1 tane yedirilmeli

• Sarısı ve beyazı birlikte verilmeli

• İyi pişmiş olmalı

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ

• Diş ve kemik gelişimini etkiler

• 1 yaşından sonra her gün 1 veya 2 bardak şekersiz süt içirilmeli

KURUBAKLAGİLLER

• Et yerine yenilebilir

• Haftada en az 2-3 kez yenmeli

• Bağırsakları çalıştırır

SEBZE VE MEYVELER

• Sağlıklı büyümeyi sağlar

• Diş ve kemik gelişimini hızlandırır

• Hastalıklara ve kansere karşı korur

• Kansızlığı önler

• Mevsim sebze ve meyveler tüketilmeli

TAHIL GRUBU

• Tam tahıllı ekmek tercih etmeliyiz

• Bağırsakları daha iyi çalıştırır

• Fazla yenirse şişmanlatır

• İnce 1 dilim ekmeğin üzerine sürülmüş çok az yağ çocuklar için faydalı

• Fazla yenirse zararlı ve kilo aldırır

• Yemeklerde az yağ kullanılmalı

 ZARARLI GIDALAR

CİPS

• Yağ oranı yüksek

• Sağlıksız şişmanlatır

• Bir çok ülkede yasaklanmış

• Ne tür yağ kullanılıyor bilmiyoruz

SOSİS, SALAM,SUCUK

KOLA VE GAZLI İÇECEKLER

• Dişleri çürütür

• Hiç faydası yok

• Kanser etkisi var

• Sağlıksız şişmanlatır

HAZIR ÇORBA

• Katkı maddesi içerdiği için çok zararlıdır

• Kansere neden olur

BÖREK, ÇÖREK, KURABİYE

• Az yağ kullanılmalı

• Yumurta

• Süt

• Yoğurt

• İç malzemesi bol olmalı

• Mayalı hamur tercih edilmelidir