Foodelphi.com Science of Food Engineering
Günlük hayatta kolaylık olsun diye, çok küçük taneli olan maddeler tane yerine birimlerle ifade edilir. Örneğin pirinç alınırken “iki milyon tane pirinç” yerine “~ bir kilogram pirinç” ifadesi kullanılır. Yine aynı şekilde düzine ve deste kavramları da sıkça kullanılır. Pirinç taneleriyle kıyaslanamayacak kadar küçük olan atom, molekül ve iyonlarında birimlerle ifade edilmeleri kimyada çok büyük kolaylıklar sağlar. Kimyada atom, molekül ve iyonlar için Mol (n) birimi kullanılır. Bir mol 6,022045.10^23 tane tanecik olarak kabul edilir. İtalyan bilgin Amedeo Avogadro onuruna bu rakama Avogadro sayısı denir ve N ile simgesi gösterilir. 12 g 12C izotopunda 6,022045.1023 tane C atomu olduğu deneysel olarak ispatlandığından dolayı, SI sisteminde bir mol, 12 g 12C izotopunda bulunan tanecik sayısı (6,022045.1023 23) olarak ifade edilir. Bu hesaplamalar yapılırken en hafif atom olan hidrojen atomunun 1 molünün kütlesinin 1 g.mol-1 olması göz önünde bulundurulmuştur. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol’ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür.
Bir mol atom (Bir atom-gram)
6,02.1023 tane atom veya 6,02.1023 tane atomun kütlesi şeklinde tanımlanabilir.
Buna göre;
1 mol-atom hidrojen : 1 atom-gram hidrojen: 6,02.1023 tane hidrojen atomu: 1 g
1 mol-atom oksijen : 1 atom-gram oksijen : 6,02.1023 tane oksijen atomu : 16 g
1 mol-atom karbon : 1 atom-gram karbon : 6,02.1023 tane karbon atomu : 12 g
1 g, 16 g ve 12 g değerleri 12C izotopuna bağlı olarak hesaplanmıştır ve bu değerler bir mol atomun kütlesi, atom kütlesi veya bağıl atom kütlesi şeklinde tanımlanır. Aynı şekilde bütün elementlerin bağıl atom kütleleri 12C izotopuna bağlı olarak hesaplanmıştır.
…