Aspir ( Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK )
ASPİR
Ayçiçeği yanında alternatif yağ bitkileri arasında kolza ile birlikte aspir de ülkemizde önemli bir potansiyel olarak görülmektedir. Özellikle bu bitkinin tuzluluğa ve kurağa dayanıklı olması GAP yöresinde, Orta Anadolu ve Geçit bölgelerimizde nispeten kurak koşullarda üretimi yaygınlaştırılabilir. Bu anlamda son birkaç yılda ekim alanı 200 ha’ın altında iken son yıllarda 13-14 bin ha’lara yükselmiş üretimi de 200 tonlardan 26 bin tona ulaşmıştır. Tohumlarında ortalama % 35-40 civarında yağ içerir. Yağındaki yüksek linoleik asit oranı nedeniyle yemeklik yağ sanayinde kaliteli yağlar arasında yer almaktadır. Bitkisel yağ açığımıza yönelik olarak bakanlıkça aspir üretiminin de diğer yağ bitkileri gibi desteklenmesi yanında biyodizel üreticilerinin taleplerinin de bu artışla önemli etkisi olmuştur. Yeni, verimli aspir çeşitlerinin devreye sokulması yanında kurağa dayanıklı olarak bilindiğinden sulanmadan yetiştirilen aspir bitkisinde, eğer sulama koşulları sağlanırsa 60-70 kg/da olan verimin 150 kg/da ve daha üstüne çıkabileceği görülebilecektir. Bu takdirde yetiştirme tekniklerinin de yerinde ve zamanında uygulanmasıyla bitkisel yağ açığımızın kapatılabilmesinde büyük katkı sağlayacaktır. Ülkemizde yetiştirilen yağlı tohumlu bitkilerin durumu ve üretimlerinin arttırılması için yapılan bu değerlendirmelerin dışında, özellikle mısır, zeytin ve fındıktan elde edilen bitkisel yağlar da tüketilmektedir.
Ülke koşullarında ayçiçeği, çiğit, soya, kolza, mısır ve zeytin dışında diğerlerinden ekonomik olarak yağ üretimi bugün için söz konusu değildir. Bununla beraber alınacak tedbirlerle halen üretimleri yapılan yağlı tohumlu bitkilere ilaveten alternatif diğer yağ bitkilerinin de üretim potansiyelleri artırılarak bitkisel yağ açığımızın kapatılmasında katkı sağlanabilecektir.
…
